Obowiązek alimentacyjny
W potocznym rozumieniu instytucji alimentacji i alimentów kojarzymy je jedynie z obowiązkiem, który nakłada sąd na ojca, aby łożył on na utrzymanie i wychowanie dziecka pozostającego przy matce. Sądy co prawda coraz częściej orzekają pozostawienie dziecka przy ojcu, to jednak potocznie obowiązek alimentacji kojarzymy z powyższym. Rzadko kiedy zdajemy sobie sprawę z tego, że jest on uregulowany przepisami Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego i nie dotyczy on wyłącznie małoletnich dzieci. Komu przysługują alimenty i na jakich zasadach? Które przepisy regulują instytucję alimentacji?
Obowiązek alimentacyjny
Na kim jednak ciąży obowiązek alimentacyjny? Zgodnie z polskim modelem rodziny są to krewni spokrewnieni w linii prostej, tj. wstępni (rodzice, dziadkowie i pradziadkowie), a także zstępni, czyli dzieci, wnuki, itd. Przepisy prawa obowiązek alimentacji wiążą również z rodzeństwem, choć należy zaznaczyć, że nie wszyscy krewni są obciążeni obowiązkiem alimentacyjnym w takim samym stopniu i ustawa przewiduje pierwszeństwo pewnych członków rodziny nad innymi.
Dla dzieci
Zaczęliśmy już od wspomnienia obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci, którym obciążani są ich rodzice. To właśnie w tym przypadku mamy najszerszy obowiązek alimentacyjny związany z postrzeganą przez ustawodawcę koniecznością zapewniania odpowiednich warunków materialnych do życia osobom najmłodszym, które dopiero rozpoczynają swoje życie (wyraz tego możemy znaleźć także w uregulowaniu dotyczącym rozwodów, gdzie sąd z urzędu podejmuje decyzje mające na celu przede wszystkim dobro dziecka, a nie rozwodzących się małżonków). Alimenty dla dzieci orzekane są w momencie, gdy dziecko nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać – do momentu osiągnięcia pełnoletności, bądź do 26 roku życia (gdy ciągle się uczą). Warto jednak zważyć na wyjątek, którym jest brak obowiązku alimentacyjnego, gdy majątek dziecka zapewnia takie dochody, które wystarczają w zupełności na pokrycie kosztów jego utrzymania oraz wychowania.
Inne obowiązki alimentacyjne
Wspomnieliśmy już, że obowiązek alimentacyjny nie ciąży jedynie na rodzicach, w stosunku do swoich dzieci. Wykazanie niedostatku powoduje, że alimenty przysługiwać będą również rodzicom, dziadkom, wnukom, czy rodzeństwu. Alimentów w takiej sytuacji można żądać od dzieci, wnuków, a następnie od dalszych zstępnych. Dopiero w przypadku braku zstępnych można domagać się alimentów od wstępnych (rodziców, dziadków). Ostatnią grupą alimentacyjną jest rodzeństwo.
Czym jednak jest niedostatek? Jest to sytuacja, w której nie posiada się wystarczających środków do samodzielnego utrzymania, jeżeli tylko alimenty mogą je zapewnić.
Alimenty przysługują również matce pozamałżeńskiego dziecka w wysokości kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu (od ojca dziecka i to niezależnie od tego, czy znajduje się ona w niedostatku – ustawodawca uznał, że musi mieć ona zabezpieczone potrzeby i ojciec dziecka już na tym etapie powinien partycypować we wszystkich kosztach). Inne rozwinięcia obowiązku alimentacyjnego znajdziemy w dalszych uregulowaniach Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego – alimenty pojawiają się również w przypadku niedostatku po rozwodzie z wyłącznej winy drugiego małżonka, przy osobie przysposobionej (gdyż tutaj mamy do czynienia z „pełnym” wejściem w rodzinę), czy nawet, jeżeli odpowiadać będzie to zasadom współżycia społecznego – od pasierba dla ojczyma lub macochy, bądź odwrotnie.
Zwłaszcza ostatnia sytuacja może budzić sporo wątpliwości, gdyż zwrot zasady współżycia społecznego jest klauzulą niedookreśloną, która wypełnia się treścią dopiero przez jej stosowanie w praktyce.
Warto pamiętać, że płacąc określone sumy np. na dziecko bez wyroku sądowego, warto dokładnie określać na co są to pieniądze i dokumentować ich zapłaty, aby później nie było nieprzyjemnych niespodzianek…
You might also like
Kredyt dziś na dom jutro
Kredyt hipoteczny, to produkt, który zaciągamy dziś, aby zaspokoić potrzeby mieszkaniowe swojego „jutra”. Radzimy, jak przygotować się do tej inwestycji życia. Przede wszystkim udając się do banku lub doradcy finansowego
Dzięki rejestrom dłużników gminy mazowieckiego poprawią ściągalność alimentów
Już od 1 lipca życie dłużników alimentacyjnych stanie się trudniejsze. Jeśli ojca lub matkę wyręcza fundusz alimentacyjny, to ich dane trafią do wszystkich czterech działających w Polsce rejestrów dłużników prowadzonych przez
Czym są pozwy alimentacyjne?
Alimenty są wypłacane przez jednego z rodziców na małoletnie lub uczące się dziecko oraz współmałżonka (tylko w niektórych przypadkach). Aby jednak otrzymywać takie świadczenie sąd musi podjąć korzystną decyzję i
4 komentarze
Adwokat Tarnów
07 sierpnia, 00:25Krzysztof
09 sierpnia, 19:36maro
07 stycznia, 18:50becia
19 stycznia, 10:37