Czym jest nadużycie pozycji dominującej na rynku?

Oto możliwie zrozumiałe wyjaśnienia występujących w codziennym życiu pojęć, które mają istotne znaczenie, ale których efekty i znaczenie nie zawsze są zrozumiałe dla wszystkich obywateli.

Konkurencja jest to rywalizacja w celu zrealizowania tych samych celów gospodarczych, np. zdobywanie klientów zainteresowanych zakupem dóbr, które spełniają określone potrzeby. Rywalizacja konkurentów jest zawężona lub niemożliwa, gdy rynek jest zmonopolizowany przez konkretnego przedsiębiorcę. Stan konkurencji jest stanem oczekiwanym, a dążenie przedsiębiorców do zdobycia jak największego udziału w rynku jest naturalne. Prawo nie zakazuje zdobywania i utrzymywania pozycji dominującej na rynku, jednak zakazuje jej nadużywanie w celu zmniejszenia negatywnych efektów tego stanu rzeczy.

Pozycja dominująca określa, że dany właściciel firmy jest największym podmiotem organizującym działalność gospodarczą na danym rynku. Dlatego też może on dowolnie kształtować ceny, ponieważ konsumenci muszą korzystać z jego produktów, ponieważ na rynku nie ma innej prawdziwej konkurencji. Przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40%. Zbiorczą pozycję dominującą może też dzielić kilku przedsiębiorców, jeżeli podejmą oni wspólnie skoordynowane działania.

Stwierdzenie pozycji dominującej polega na określeniu rynku właściwego. Jest to rynek towarów i usług, które brane są za substytuty oraz oferowane są na terenie, na którym panują zbliżone warunki konkurencji. Zdefiniowanie tego rynku jest wystarczające do zmierzenia siły rynkowej konkretnego przedsiębiorcy.

Nadmierne używanie pozycji dominującej może polegać na wykorzystywaniu nieuczciwych praktyk cenowych lub sztuczne ograniczanie zbytu towarów lub wielkości produkcji lub stosowanie niejednolitych warunków umów, które powodują zróżnicowane warunki konkurencji.

Ważne jest, aby przedsiębiorcy posiadający pozycję dominującą na rynku powinni podchodzić w szczególności ostrożnie do podejmowanych czynności na rynku, tak aby nie narażać się na zarzut stosowania czynności, które ograniczają konkurencję, a w razie konfliktu z odpowiednim organem umieli udowodnić, że stosowana przez nich polityka rynkowa jest zgodna z prawem.

Joanna Walerowicz
www.gazetaprawo.net