Czy ukaranie za granicą może mieć skutki w Polsce?

W Polsce wszczęcie postępowania karnego może mieć miejsce, mimo że, orzeczenie zapadło poza granicami kraju.

Na poczet orzeczonej kary sąd zalicza okres pozbawienia wolności za granicą oraz odrabianą tam karę, przy czym, są uwzględniane różnice zachodzące między państwami.

Tych przepisów nie uwzględnia się, gdy:

1. jeżeli wyrok został przejęty przez organy sądowe Rzeczpospolitej Polskiej po tym jak zapadł za granicą, podobnie rzecz ma się z orzeczeniem wydanym za granicą i wydanie sprawcy z terytorium kraju lub jego ściganie zostało przekazane Rzeczpospolitej Polskiej,
2. w sprawach międzynarodowych orzeczeń trybunałów karnych działających na podstawie prawa międzynarodowego, które obowiązuje też Rzeczpospolitą Polską,
3. w sprawach, gdy orzeczenie obcego państwa zostało już wydane a postępowanie zakończone, jeśli wynika to z ww. prawa międzynarodowego.

W przypadku przejęcia oskarżonego posiadającego obywatelstwo polskie i , który został prawomocnie skazany przez sąd innego państwa, sąd polski określa kwalifikację prawną czynu oraz karę podlegającą wykonaniu. Podstawę określenia tych dwóch elementów stanowi wyrok wydany przez sąd innego państwa. Pod uwagę brana jest kara grożąca za taki sam czyn w prawie polskim oraz okres faktycznego pozbawienia wolności za granicą oraz wykonana tam kara. Różnice są uwzględniane z korzyścią dla skazanego.

Zatem orzeczenie, które zapadło poza granicami kraju nie jest przeszkodą, aby wszcząć postępowanie sądowe za popełnienie tego samego przestępstwa przez polskie organy sądowe.

Jeżeli osoba sądzona za granicą odbyła tam wymierzoną karę i jest ponownie sądzona za ten sam czyn w Polsce, zgodnie z art. 114 ust. 2, uwzględniany jest przepis dotyczący złagodzenia dolegliwości kary z powodu jej podwojenia, dlatego też, kara może być wymierzona tylko raz.

Sąd uwzględnia też różnice zachodzące pomiędzy karą nałożoną przez państwo obce i kara wymierzoną przez polskie organy. Pod uwagę brany jest jej rodzaj i rzeczywisty wymiar. Jeżeli kara innego kraju jest wyższa niż Polski, uznaje się ją za odbytą.

Przejęcie wyroku osoby skazanej do wykonania w Polsce może nastąpić na podstawie wiążących umów międzynarodowych dwu- lub wielostronnych lub na podstawie art. 608 i n. kodeksu postępowania karnego, gdy nie jest związana żadnym traktatem w tej materii z innym państwem.

Joanna Walerowicz
www.gazetaprawo.net