Areszt tymczasowy jako środek zapobiegawczy

W postępowaniu prawnym w Polsce areszt tymczasowy jest jednym z najbardziej dolegliwych środków zapobiegawczych. W sytuacjach wyjątkowych jest najskuteczniejszym środkiem izolacyjnym.

Środki zapobiegawcze są środkami przymusu, których zadaniem jest zapewnienie prawidłowego przebiegu postępowania. Takie środki mogą być stosowane w przypadku, gdy osoba objęta aresztem domowym może popełnić kolejne przestępstwo lub znacznie utrudnić prawidłowe postępowanie podejmując się bezprawnych działań.

Należy jednak pamiętać, że stosowanie aresztu domowego jako środka zapobiegawczego jest działaniem procesowym i nie może stanowić ukrytej kary względem podejrzanego ponieważ do momentu uprawomocnienia wyroku jest on objęty domniemaniem niewinności.

Podział środków zapobiegawczych:

– wiążące się z pozbawieniem osoby wolności czyli środki izolacyjne,

– środki, które wiążą się z ograniczeniem wolności i praw osoby oskarżonej, ale jednoczesnym pozostaniem dzięki poręczeniu społecznemu, majątkowemu, dozorowi policyjnemu czy zakazowi opuszczania kraju.

Areszt tymczasowy charakteryzuje się tym, że jest stosowany wobec osoby, która jest niewinna. Rygorystyczny charakter tego środka zapobiegawczego sprawia, że w zasadzie jest on bardziej uciążliwy dla osoby niż faktyczne przebywanie w zakładzie karnym dla skazanego. Decyzja o zastosowaniu tego środka wobec osoby powinna być poprzedzona rzetelnymi analizami i być uzasadniona faktem, że tylko takie rozwiązanie zapewni prawidłowy przebieg toku postępowania.

W przypadku, gdy w wyniku postępowania zostanie wydany wyrok skazujący areszt tymczasowy wchodzi w poczet odbywanej kary i dwa dni kary ograniczenia wolności odpowiada jednemu dniu kary rzeczywistego pozbawienia wolności. W konsekwencji wyroku uniewinniającego osoba pozbawiona wolności w wyniku zastosowanego w sprawie aresztu tymczasowego będzie miała wypłacone odszkodowanie. Istotne jest też w takiej sytuacji wykazanie, że zastosowanie tego środka było niesłuszne i wyrazem tego jest prawomocne uniewinnienie. Zastosowanie tej zasadny jest niezmienne bez względu na to czy jego podstawą jest stwierdzenie braku przestępstwa, popełnienia go przez inną osobę czy niewystarczającej ilości dowodów winy w sprawie.

Joanna Walerowicz
www.gazetaprawo.net